O‘zbekistonning YeOIIga a’zo bo‘lishi oqibatlari tahlili

2020 yil 9 yanvar kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston milliy universiteti yoshlar markazi anjumanlar zalida talabalar bilan uchrashuv tashkil etildi.

Tadbirda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi rahbari va mas’ul xodimlari, Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston milliy universiteti rektori hamda 50 dan ortiq professor-o‘qituvchilari va mazkur universitetning 500 dan ortiq talabalari ishtirok etdi. Tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti maslahatchisi o‘rinbosari – markaz direktori Obid Hakimov, Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev boshlagan siyosiy va iqtisodiy islohotlar haqida gapirdi.  Faol tashqi siyosat, eksportga yo‘naltirilgan rivojlanish modelini amalga oshirish, milliy eksportchilarni qo‘llab-quvvatlash va ularning bozorlarini kengaytirish milliy siyosatning asosiy maqsadidir. Tadbirda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktori O. Xakimov: "O‘zbekistonning YeOIIga a’zo bo‘lishi oqibatlari tahlili" mavzusida taqdimot o‘tkazdi.

Malumot uchun: Markaz o‘tgan yilning noyabr oyidan boshlab O‘zbekistonning Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqiga (YeOII) a’zo bo‘lishining iqtisodiy modellashtirish va iqtisodiy tahlil usullaridan foydalangan holda tadqiqot olib bormoqda. Tadqiqot natijalari asosida hisobot tayyorlandi.

Taqdimot davomida O. Xakimov, YeOII doirasida integratsiya jarayonlarining ta’sirni baholash va batafsil tahlil qilingan keng ko‘lamli ishlar haqida gapirdi. Jumladan, tadqiqot natijalari va YeOIIga a’zo bo‘lish O‘zbekiston iqtisodiyotiga olib kelishi mumkin bo‘lgan samaralar haqida to‘xtalib o‘tildi. "O‘zbekistonning YeOIIga a’zo bo‘lishi milliy mahsulotlarning Ittifoq mamlakatlari bozorlariga chiqishidagi to‘siqlarni yo‘qotishi va eksportchilar uchun bog‘liq xarajatlarni sezilarli darajada kamaytirishi mumkin. Ittifoqning kengayishi, bu tashkilotning boshqa davlatlar bilan erkin savdo zonalarining tashkil etilishi o‘zbek eksportining bu mamlakatlar bozorlariga kirib borishiga ko‘maklashadi", - dedi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktori.

Iqtisodiy maqsadlar nuqtai nazaridan, YeOIIga a’zolik o‘zbek biznesi uchun foydalidir. Agar O‘zbekiston Ittifoqqa a’zo bo‘lsa, o‘zbekistonlik ishlab chiqaruvchilar Yevropa Ittifoqi mamlakatlari bozoriga chiqishadi, mehnat muhojirlari uchun teng sharoitlar yaratiladi va Rossiyaning investitsiya resurslari va texnologiyalaridan keng foydalanish imkoniyati yaraladi. Tadbirda iqtisodiyotning turli tarmoqlari sharoitida O‘zbekistonning YeOIIga a’zo bo‘lishi mumkin bo‘lgan ta’siri bo‘yicha tadqiqotlar taqdim etildi. Xususan, YeOIIga a’zo bo‘lgandan keyin O‘zbekiston Yagona bojxona makonining bir qismiga aylanadi, bu yerda YeOII umumiy bojxona tarifi qo‘llaniladi.

O‘zbekistonning Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqiga a’zo bo‘lishi bilan O‘zbekistonda bog‘dorchilik va qayta ishlangan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari eksportini oshirishga yordam beradigan chegaralardagi keraksiz talab va to‘siqlarni bartaraf etish orqali yetkazib berish logistikasini yaxshilaydi va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yetkazib berishni kamaytiradi. O‘zbekiston sanoati modernizatsiya qilinadi. Mamlakatning foydalanilmayotgan eksport salohiyati YeOII mamlakatlari bozorlarida samarali amalga oshirilishi kutilmoqda.

YeOIIga a’zolikda O‘zbekiston mahsulotlarining eksporti oshishi transport xarajatlarining pasayishi va eksport tovarlarining Qozog‘iston va Rossiya hududi orqali tranzit qilinishini soddalashtirish tufayli sanoatning foydalanilmagan eksport salohiyatini ishga solish va O‘zbekistonning YeOII a’zo mamlakatlar bozorlariga eksport qilinadigan mahsulot turlarini kengaytirish mumkin. Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktorining talabalar bilan uchrashuvi ikki soatdan ortiq davom etdi. O‘zbekistonning jahon bozoriga yanada integratsiyalashuvi haqida ko‘plab savollar berildi.

Xakimov talabalar va universitet rahbariyatining barcha savollariga imkon qadar batafsil javob berdi, suhbat konstruktiv va mazmunli bo‘lib o‘tdi.

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi
 Jamoatchilik bilan aloqalar xizmati